Peyami Safa Fatih Harbiye Konusu
Türk yazar ve gazeteci, psikolojik türde eser veren Peyami Safa (Server Bedi) edebiyatımızın önde gelen yazarlarındandır. Dokuzuncu Hariciye Koğuşu beraberinde Fatih Harbiye’yle de tanırız onu. Peyami Safa’nın kaleme aldığı Fatih Harbiye ilk olarak 1931 yılında basılan ve yaklaşık 127 sayfadan oluşan bir romandır.
Fatih Harbiye Kitabı’nın Konusu: Doğu ve Batı kültür çatışması temel konudur. Romanda modern bir hayatla geleneksel değerlere bağlı hayat arasında kalan Neriman’ın yaşadığı psikolojik ve kültürel çatışmalar ele alınmıştır. Neriman geleneksel Türk tipi eğitimi ile yetişmiş, batılı yaşama özenen, ailesinden, geleneklerinden, semtinden ve insanlarından kopar zamanla. Bu kopuşu Batı’yı temsil eden Harbiye’ye özenmesi ile başlamıştır.
Yanlış Batılılaşma, bireysel ve sosyal temaların işlenişiyle, zıt mekânlar, kişiler, karakterler ve yönelmeler şeklinde oluşmuştur. Doğu ve Batı tartışması Peyami Safa’nın temel meselesi hâline gelmiştir. Kaleme aldığı eserlerin ekseriyetinde Şark ve Garp arasında sıkışmış bir toplumun iniltileri duyulmakta ve öze dönüş çabaları sergilenmektedir.
Peyami Safa Fatih Harbiye Roman Özeti
Türk Edebiyatı’nın mihenk taşlarından olan Fatih Harbiye kitabının özeti aşağıdaki gibidir. Neriman babası Faiz Bey’le Fatih semtinde oturmaktadır. Darülelhan’ın (konservatuvarın) alaturka kısmında ud eğitimi almaktadır. Yine Darülelhan’d kemençe eğitimi alan, Fatih’te tanıştığı Şinasi ile yedi yıldır aynı mahallede oturan çok iyi arkadaştır ve aynı zamanda nişanlıdırlar. Mahalle bile bu nişanlılığın evlilikle sonuçlanmasını beklemektedir. Şinasi ile Neriman günlerini hep beraber geçirirler. Neriman’ın babası Faiz Bey Şinasi’yi evladı gibi sever, onun kızıyla evlenmesini ister. Bir gün Neriman yakışıklı, zengin biri olan Macit’le tanışır. Macit Neriman’ın içinde yer etmiş Batılı bir yaşam tarzını uyandırır. Macit Harbiye’de yaşamaktadır. Neriman Harbiye’nin ışıltılı yaşam tarzına imrenir. Zamanla yaşadığı yerden, evinden, babasından, hatta 7 yıldır beraber olduğu Şinasi’den en önemlisi doğuyu temsil ediyorum düşüncesi ile kendisinden bile nefret etmeye başlar. Macit, Neriman’ı bir baloya davet eder. Neriman baloya gitmek için babasından para isteyecekken, ailesinin çektiği zorlukları bilerek babasını ikna etmeye ve ona iyi davranarak istediğini elde etmeye çalışır. Şinasi bu sırada Neriman’ın yaşadığı değişiklikleri anlamaya, neden eskisi gibi olmadığını çözmeye çalışır. Ama sakin yapısıyla beklemekten başka bir şey yapamaz.
Şinasi bir vakit sonra Neriman’a kendisi gibi biri değil de Macit gibi bir kavalyeye ihtiyaç duyduğunu ve bunun yanısıra onun artık alafranga bir yaşam sürmek istediğini söyler. Bunun üzerine Neriman sinir krizi geçirir. Faiz Bey ise kızının bu hâlini görüp Şinasi ile hemen evlendirmek ister. Ama Neriman itiraz eder ve bu şekilde mutlu olamayacağını, kendisi yaşlarında kızların böyle yaşamadığını söyleyip babasından birkaç ay izin ister. Bu konuşma üzerine balo konusunu açar. Şinasi ile gideceğini belirterek yalan ile babasından izin alır. Faiz Bey kızının masraflarını karşılarken o sırada istemeye istemeye olsa da Şinasi’yi baloya davet eder.
Olayların seyrini değiştiren bir hikâyeyi Neriman dayısının alafranga kızlarından dinler. Kuzenlerinin tanıdığı Rus kızı, sevdiğini zengin ve lüks bir hayat süren başka bir adam için terk etmiş fakat sonradan pişman olup mutsuzluktan intihar etmiş. Neriman bu hikâyeyidinledikten sonra baloya gitmekten vazgeçip gerçek sevenin Şinasi olduğunu anlar. Roman, Neriman’nın baloya gitmekten vazgeçip Şinasi ile evlenmek için aylarca beklemeyeceğini babasına söylemesi ile son bulur.
Ünlü yazar Peyami Safa’nın Fatih Harbiye isimli eseri ile ilgili sizlere bazı bilgileri sunmaya çalıştık. İyi okumalar dileriz.
