Niccolo Machiavelli Kimdir? Machiavelli Hakkında Kısaca
Niccolo Machiavelli 3 Mayıs 1469 – 21 Haziran 1527 tarihleri arasında yaşamış Floransa’lı devlet adamıdır. Devlet adamlığının yanı sıra tarih ve edebiyat alanında da birtakım eserler ortaya koymuş, şiir ve oyun yazarlığı da yapmıştır. Hayatı boyunca devlet yönetiminde çeşitli görevler üstlenmiştir. Elçilik, diplomatlık ve büyük elçilik gibi önemli vazifelerde bulunmuştur. Nicoolo Machiavelli’yi öne çıkaran özelliği onun devlet yönetimi üzerine ortaya koyduğu kuramlar olmuştur. Machiavelli’e göre ideal devlet yönetiminin ve egemenliğin temel ilkelerini oluşturan Prens – Hükümdar kitabı onun en bilinen eseridir. Machiavelli’in Prens – Hükümdar kitabı modern siyaset kuramlarının temeli kabul edilmektedir ve bu nedenle bu eser bir başyapıt niteliği taşımaktadır.
Machiavelli Prens – Hükümdar Özet ve İnceleme
Machiavelli’in yaşadığı dönemde İtalya küçük şehir devletleri, prenslikler şeklinde yönetilmekteydi. Prenslikler egemenliği ve üstünlüğü ele geçirebilmek adına birbirileriyle sürekli çekişme halindeydiler. Ayrıca İspanya ve Fransa’nın yanı sıra Kutsal Germen İmparatorluğu’da İtalya üzerinde egemenlik kurmak isteyen diğer devletlerdi. Machiavelli Floransa Cumhuriyetinde yaşamaktaydı. Floransa da iktidarın Mediciler’in eline geçmesi ile birlikte Machiavell bir dönem yönetimden uzaklaştırıldı ve saraya girmesi yasaklandı, ailesiyle birlikte evine çekilmek zorunda kaldı. Pek çok eseri gibi Prens – Hükümdar kitabını da o dönemde kaleme aldı.
Prens – Hükümdar, o dönemde Floransa’nın yönetimini elinde bulunduran Mediciler’in hükümdarı Lorenzo De Medici’ye ithafen yazılmıştır. Machiavelli bu eserle beraber Medici’ye bir mektup da göndermiş ve mektubuna Muhteşem Lorenzo De Medici’ye şeklinde bir hitabet cümlesiyle başlamıştır. Lorenzo De Medici’ye devlet yönetimine dair birtakım öneriler sunmuştur.
Prens – Hükümdar kitabında bahsedildiği üzere Machiavelli’e göre devletin bekası en önemli vazifedir. Normal zamanlarda etik dışı olarak görülen bazı davranışlar, devletin ve egemenliğin bekası söz konusu olduğu zaman etik dışı kabul edilmemelidir. Bu durum Machiavelist düşüncenin tarih boyunca benimsendiği kadar eleştirilmesine de neden olmuştur. Örneğin bir hükümdar ya da prens, egemenliğini korumak için yalan söyleyebilir, halkı aldatabilir, iki yüzlük yapabilir. Tüm bunlar Machiavelli’in devlet yönetimi felsefesine karşı oluşturulan eleştirilerin ana sebepleridir.
Prens – Hükümdar kitabı 26 bölümden oluşmaktadır. Siyaset bilimciler bu 26 bölümü dört ana başlık altında toplamışlardır.
1- ) Birinci bölümde Machiavelli kaç tür prenslik olduğundan söz etmiştir. Machiavelli’e göre dört çeşit prenslik mevcuttur. Kilise prenslikleri, karma prenslikler, mirasa dayalı prenslikler ve yeni kurulmuş prenlikler.
2- ) Bu bölümde kaç tür ordu olduğu ve ideal ordu düzeninden söz edilmektedir. Machiavelli’e göre en iyi ordu prensin doğrudan kendisine bağlı olan ordusudur.
3-) Bu bölüm prensin yönetimi altında bulunanlara ve dostlarına karşı davranışlarının nasıl olması gerektiği konusunda önerilerde bulunulan bölümdür.
4-) Son bölüm ise Machiavelli’in, Lorenzo De Medici’ye İtalya’yı yabancıların elinden kurtarması için önerilerde bulunduğu bölümdür.
Machiavelli Felsefesi – Machiavelist Düşünce
Prens kitabında anlatılan düşünceye göre devletin görevi halkın refahı ve mutluluğu değil, devletin gücü, egemenliği ve istikrarını sürdürmek olmalıdır. Ahlak dışı bazı tutumlar, devlet egemenliği için gereklidir. Machiavelist düşünceye göre erdem; bilinen anlamının dışında, amaca ulaşmak için uygun araçları en iyi biçimde kullanabilme yeteneğidir. Machiavelli’e göre ahlaklılık cömertlik, dürüstlük gibi vasıflara sahip olmak gerekmez. Ancak halkın gözünde itibar kazanabilmek için bu vasıflara sahipmiş gibi gözükmelidir.
Yukarıda da belirtildiği gibi Machiavelist düşünce; devlet egemenliğini her şeyin üstünde tutan ve bu uğurda neredeyse her yolu mübah gören bir anlayışa sahiptir. Bu yönüyle Prens – Hükümdar kitabı sonraki dönemlerde yaşamış bazı siyaset bilimciler tarafından totaliter rejimlerin el kitabı olarak da değerlendirilmiştir. Hatta Prusya Kralı 2. Friedrich’in Anti Makyavel isimli bir eseri de vardır.
